Desteklemede Yeni Modeller Devrede

Bitkisel üretimde yeni destekleme modeli uygulamada 2025-2027 yıllarında yapılacak bitkisel üretime yönelik desteklemeler ile diğer bazı tarımsal desteklemelere ilişkin Cumhurbaşkanı kararı, Resmî Gazete'de yayımlandı.

İlk defa 3 yıl olarak belirlenen destekleme düzenlemelerinin üretim döneminden önce açıklandığı belirtilirken destekleme alt başlıklarında sadeleştirme yapıldı. Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı tüm üreticilerin desteklemelerden yararlanabileceğini aktaran Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı “Kararla birlikte çiftçilerimiz üretime karar vermeden önce, hangi havzada, hangi ürüne, ne kadar destek alacağını bilmiş olacak. Böylece çiftçilerimizi, planlı üretime yönlendirecek ve plansız üretimin getirdiği birtakım olumsuzlukların da önüne geçmiş olacağız” dedi. Tarımsal destekleme sürecinde yayımlanan kararlar ile birlikte yeni bir sürecin başladığına dikkat çeken Bakan Yumaklı, üretim planlamasının öncelikli olduğunu vurguladı. Bitkisel üretim kapsamında ilk defa 3 yıllık planlama yapılırken üretim döneminden önce açıklanan ilk düzenlemenin de yeni model olduğu belirtildi. Bitkisel üretime devam eden ve ÇKS kaydı olan tüm üreticilerin destek almaya devam edeceği yeni düzenleme kapsamında stratejik olarak belirlenen ürünlere ek olarak destek sağlanacak. Su kısıtı bulunan havzalardaki üretimin yanı sıra milli tohum önceliğiyle üretim yapan üreticilere de ek destek imkanı sunulacak. Üreticilerin havzaya göre üretim yapmasına olanak tanıyan düzenlemelerin ardından planlı üretim modelinin işleyişine de yön verilmiş olacak. Tarım politikalarının güncellenmesini kapsayan düzenlemede gıda arz güvenliğinin sağlanmasının yanı sıra verim ve kalitenin de arttırılmasının hedeflendiği vurgulandı. Maliyet artışları ve fiyat istikrarsızlığının önüne geçmesi beklenen düzenleme ile destek kapsamında bulunan kalemler sadeleştirilerek üreticilerin etkin şekilde yararlanabileceği duruma getirildi. Yeni düzenlemelerin ardından üreticilere temel, planlı üretim ve üretimi geliştirme desteği şeklinde üç farklı alanda destekleme imkanı sunulacağı açıklandı. Temel desteklerde üretim maliyetleri baz alınarak ürünler kategorilere ayrıldı ve her kategori için katsayı tespit edildi. Buna göre 2025 üretim yılı için destek katsayı değeri dekarda 244 lira olarak gerçekleşti. Temel destek kapsamında tüm ürünler için mazot maliyetinin yüzde 50'si ve gübre maliyetinin yüzde 25'i karşılanmış olacak. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada “İkinci kategoride yer alan arpa, buğday üreten çiftçiler dekara 317,2 lira, üçüncü kategoride yer alan ayçiçeği, fındık, soya, kuru fasulye, çay üreten çiftçiler dekara 366 lira, dördüncü kategoride yer alan pamuk ve çeltik üreten çiftçiler dekara 549 lira temel destek alacak.” denildi.

Yeni düzenlemelerde ayçiçeği (yağlık), buğday, kolza (kanola), fasulye (kuru), mercimek, mısır (dane), nohut, pamuk (kütlü), patates, soğan (kuru), soya ve yem bitkileri planlı üretim kapsamında yer alan ürünler listesine alındı. Planlı üretim kapsamında üretim yapan üreticilere temel desteğe ilave destek verilirken mazot maliyetinin yüzde 100'ü ve gübre maliyetinin yüzde 50'si karşılanacak.

Diğer taraftan yer altı su kısıtının bulunduğu yerlerde planlı üretime uygun üretim yapan üreticilerin mazot ve gübre maliyetinin yüzde 100'ü karşılanacak. Verim ve kaliteyi artırmak için sertifikalı tohum kullanım, sertifikalı/standart fidan kullanım, organik tarım, iyi tarım uygulamaları, katı organik-organomineral gübre destekleri verilmeye devam edilecek. 2025-2027 dönemi bitkisel üretim planlaması havza ürün deseni listesinin de yer aldığı Cumhurbaşkanı Kararı'nın bazı maddeleri 1 Ocak 2025'ten, bazıları da 1 Mayıs 2025'ten itibaren yürürlüğe girecek.

Tarım ve Orman Bakanlığı Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeler sonrasında bazı basın ve yayın organlarında yer alan ‘mazot ve gübre desteği kalktı’ haberlerine itibar edilmemesi gerektiğini belirterek basın açıklaması yayımladı. Üreticilere verilen desteklerin devamlılığının sağlanacağını aktaran bakanlık yetkilileri desteklerin yanı sıra çiftçilerin uzun süredir talep ettiği desteklemelerin nakdi ödemesinin olumlu sonuçlandığını belirtti. Yetkililer bundan sonra yapılacak olan destekleme ödemelerinin ayni değil nakdi olarak üreticilere verileceğinin altını çizdi.